Św. Mateusza, Apostoła i Ewangelisty


Św. Mateusza, Apostoła i Ewangelisty
21 września 2018

Św. Mateusza, Apostoła i Ewangelisty

 

Pójdź za mną. A wstawszy (Mateusz) poszedł za Nim

Św. Mateusz. Grób pierwotnie w Etiopii, gdzie Mateusz poniósł śmierć męczeńską; za Grzegorza VII relikwie jego przewieziono do Salerno we Włoszech (6 maja 1084 r.).
Życie. Św. Mateusz drogi jest nam jako Apostoł i Ewangelista, a także bliski jako człowiek. Znane są dzieje jego nawrócenia i powołania. Święci, którzy nie od samej już kolebki promieniowali doskonałością, lecz dopiero po dłuższym życiu w świecie wydobywali się z wysiłkiem z jego sideł, aby pójść za Chrystusem, bardziej nas pociągają, ponieważ czujemy się im bliżsi. Św. Mateusz był celnikiem, a więc uprawiał zawód osławiony i otoczony powszechną pogardą. Tym bardziej zaś nienawidzono Mateusza, który jako Żyd, a w dodatku Lewita wstąpił do służby u zaborców. Niewątpliwie jednak i wśród celników wielu było takich, którzy nie zasługiwali na ciążącą na nich niesławę. O dziejach, poprzedzających nawrócenie Mateusza, nic nam nie wiadomo. Prawdopodobnie widywał on już przedtem Pana Jezusa i słuchał Jego nauk. Może dawniej jeszcze był uczniem św. Jana Chrzciciela. Ostatecznego zaś nawrócenia dokonało wezwanie i spojrzenia Pana Jezusa. Dobrze świadczy o Mateuszu fakt, że przed odejściem wydał dla swych kolegów po fachu, czyli dla innych celników, ucztę pożegnalną, na której obecny był również Pan Jezus ze swoimi uczniami. Poza opisem powołania Mateusza nie znajdujemy w Piśmie św. żadnej wzmianki o nim. Po wniebowstąpieniu Pana Jezusa udał się podobnie jak inni Apostołowie do krajów pogańskich, według tradycji do Etiopii, gdzie poniósł śmierć męczeńską. Bezcenną spuściznę po nim stanowi pierwsza Ewangelia.

Ewangelia według św. Mateusza. Przyjaciel liturgii powinien z zamiłowaniem czytać Ewangelie i znać charakterystyczne cechy każdej z nich. Ewangelia według św. Mateusza została pierwotnie napisana po aramejsku, a później dopiero przełożona na język grecki. Pierwotny tekst niestety zaginął. Jest to najobszerniejszy opis życia Chrystusa Pana. Ewangelia ta był niejako listem pożegnalnym, napisanym przez św. Mateusza do Żydów przed opuszczeniem Palestyny; Apostoł bowiem pragnął im dowieść, że Jezus z Nazaretu jest zapowiedzianym Mesjaszem, choć Żydzi nie uwierzyli Jego słowom. Układ Ewangelii jest nie tyle chronologiczny, co systematyczny, przedstawia bowiem wydarzenia z życia Pana Jezusa nie według ich chronologicznej kolejności, lecz według treści; odnosi się to zwłaszcza do rozdziałów, w których zebrane są opisy cudów, dokonanych w różnych okolicznościach (8-9). Godny uwagi jest nader precyzyjny układ Ewangelii, w którym uwzględniona jest również bardzo ceniona przez Żydów symbolika liczb. Całość składa się z siedmiu dłuższych działów, z których każdy dzieli się na dwie części: na naukę Pana Jezusa i opowiadanie Ewangelisty. Wyraźny tego przykład mamy w dziale drugim (rozdziały 5-9): w pierwszej części boski Mistrz naucza w kazaniu na górze, w drugiej zaś objawia się jako Cudotwórca. W ten sposób św. Mateusz chce wyrazić, że Pan Jezus najpierw głosi swą naukę, a potem potwierdza jej prawdziwość cudami. Cała księga zawiera pięć dłuższych kazań, rozmieszczonych z pewną symetrią: dwie najmocniejsze znajdują się na początku i na końcu; są to kazanie na górze i nauka o końcu świata; pomiędzy nimi św. Mateusz zamieszcza kazanie z łodzi, a przed nim i po nim jeszcze po jednej nauce do uczniów. Spośród wszystkich Ewangelistów św. Mateusz najobszerniej przytacza kazania Jezusowe. Samego zaś Pana Jezusa przedstawia wszędzie w sposób najbardziej ludzki i nam bardzo bliski. Dlatego też w opisie męki Pańskiej podkreśla głównie cierpienia ludzkiej Jego natury. Trzeba jeszcze nadmienić, że Ewangelista często powołuje się na proroctwa, właśnie dlatego, że się zwraca do Żydów i chrześcijan żydowskiego pochodzenia. Dobrze byłoby rozważyć kiedyś tę Ewangelię pod tym kątem widzenia.

Tekst jest fragmentem pracy Piusa Parcha, zatytułowanej „Rok Liturgiczny” (Poznań 1956, tom 3, ss. 490-491).

« wróć